Anasayfa Makaleler Sermaye Şirketlerinin Kar Payı Dağıtımları Geçici Olarak Sınırlandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Belirlendi
Sermaye Şirketlerinin Kar Payı Dağıtımları Geçici Olarak Sınırlandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Belirlendi



Sermaye Şirketlerinin Kar Payı Dağıtımları Geçici Olarak Sınırlandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Belirlendi


Sınırlandırmaya ilişkin usul ve esaslar, 17.05.2020 tarihli ve 31130 sayılı T.C. Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Geçici 13’üncü Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ kapsamında kanunlaştı.

Yazarlar: Av. Yılmaz Toygun Tecirli

Tarih: 21.05.2020


6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Geçici 13’üncü Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (“Tebliğ”) 17.05.2020 tarih ve 31130 sayılı T.C. Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Tebliğ, 14.02.2011 tarih ve 27846 sayılı T.C. Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) Geçici 13’üncü maddesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektedir.

1. Kar Dağıtım Yasağı Kuralı

Tebliğ’e göre, sermaye şirketleri 30.09.2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem kârının, yalnızca yüzde yirmi beşine (%25) kadarının nakden dağıtımına karar verebilecek, geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçeler ise dağıtıma konu edilemeyecektir.

1.1. İstisnalar

Tebliğ uyarınca tüm sermaye şirketlerine uygulanması öngörülen yukarıdaki kural mutlak bir sınırlama değildir. Tebliğ, ayrıca bu kuralın istisnalarını da düzenlenmektedir. Bu istisnaların kapsamına giren sermaye şirketleri, sınırları belirlenen çerçevede kar dağıtımı kararı alabilecek ve fiili dağıtım yapabilecektir.

    1. a) Birinci Grup İstisna: Belirli Teşviklerden Yararlanmayan Şirketlerin Düşük Tutarlı Kâr Payı Dağıtımları

120.000,00 Türk lirası ve altında kâr payı dağıtımı kararı alan ve aşağıdaki sonuç kısmında sıralanan desteklerden faydalanmayan tüm sermaye şirketleri, sınırlamadan istisnadır.

Ancak, aşağıdaki sermaye şirketleri bu istisnadan faydalanamayacaktır:

  1. 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun ek-2’nci ve geçici 23’üncü maddesi uyarınca yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sermaye şirketleri,

  2. Ücretsiz izne ayrılanlardan 4447 sayılı Kanunun geçici 24’üncü maddesi uyarınca nakdi ücret desteğinden yararlandırılanları istihdam eden sermaye şirketleri,

  3. 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20’nci maddesi ve ilgili Kararlar uyarınca Hazine destekli kredi kefaleti kullanan ve halen kapanmamış kredi borç bakiyesi bulunanlar sermaye şirketleri,

Öte yandan, burada sıralanan desteklerden faydalanmayan tüm sermaye şirketleri, 2019 yılı net dönem karının yüzde yirmi beşi 120.000,00 Türk lirasından daha düşük bir tutara denk geliyor olsa dahi, 120.000,00 Türk lirasına kadar kar dağıtımı yapabilecektir.

Ancak, bu sermaye şirketlerinin, kâr payı dağıtımı kararı almadan önce aşağıdaki belgeler ile T.C. Ticaret Bakanlığı teşkilatında yer alan İç Ticaret Genel Müdürlüğü’ne başvuru yapmaları zorunludur:

  • belirtilen desteklerden yararlanılmadıklarına ilişkin ilgili kurumlardan alınacak tevsik edici belgeler

  • genel kurul yapılmasına ilişkin yönetim organı kararının noter onaylı örneği, ve

  • şirketin hesap dönemine ilişkin finansal durum tablosu ile kâr veya zarar tablosu*.

b) İkinci Grup İstisna: İştiraklere Ödenecek Esas Sermayeler

Dağıtılmasına karar verilecek kar payının yarısından fazlasısın pay sahiplerinin başka bir sermaye şirketine olan sermaye taahhüdünü karşılaması şartıyla, kâr payı dağıtımı yapacak tüm sermaye şirketleri, sınırlamadan istisnadır.

Dolayısıyla sermaye şirketleri, dağıtımına karar verilecek kâr payının yarısından fazlasının, pay sahiplerinin, TTK hükümleri uyarınca, bir başka sermaye şirketine olan sermaye taahhütlerinin nakden ve defaten ifasında kullanacak olması kaydıyla, kâr payı dağıtımı kararı alabilecektir.

Ancak, bu sermaye şirketlerinin, kâr payı dağıtımı kararı almadan önce aşağıdaki belgeler ile T.C. Ticaret Bakanlığı teşkilatında yer alan İç Ticaret Genel Müdürlüğü’ne başvuru yapmaları zorunludur:

  • dağıtılacak kâr payının yarısından fazlasını alma hakkı olanların başka bir sermaye şirketine olan sermaye taahhüt yükümlülüğünü tevsik edici belge,

  • genel kurul yapılmasına ilişkin yönetim organı kararının noter onaylı örneği, ve

  • şirketin hesap dönemine ilişkin finansal durum tablosu ile kâr veya zarar tablosu*.

c) Üçüncü Grup İstisna: Kredi ve Proje Finansman Sözleşmelerinden Kaynaklanan Ödeme Yükümlülüklerinin İfası İçin Pay Sahiplerinin İhtiyacı Olan Kâr Payları

Dağıtımına karar verilecek kâr payının, pay sahiplerince imzalanan kredi sözleşmeleri veya proje finansman sözleşmeleri kapsamında 30.09.2020 tarihine kadar muaccel hale gelen yükümlülüklerin ifasında nakden kullanılması şartıyla kâr payı dağıtımı yapacak sermaye şirketleri, sınırlamadan istisnadır.

Dolayısıyla tüm sermaye şirketleri, pay sahiplerinin, hangi amaçla imzalanmış olduğuna bakılmaksızın, imzalamış oldukları kredi sözleşmeleri veya proje finansman sözleşmeleri kapsamında vadesi gelmiş veya kar payı dağıtımı yasağının sona ereceği 30.09.2020 tarihinden önce gelecek olan ödemeleri yapabilmeleri için, kar payı dağıtımı kararı alabilecek ve kararın gereğini fiilen yerine getirebilecektir.

Bu istisna kapsamında kâr payı dağıtımı kararı alan şirketlerde, pay sahiplerinin ifa yükümlülüklerinin ötesindeki aşkın tutarlara ilişkin kâr payı ödemeleri 30.09.2020 tarihine kadar ertelenecektir.

Ancak, bu sermaye şirketlerinin, kâr payı dağıtımı kararı almadan önce aşağıdaki belgeler ile T.C. Ticaret Bakanlığı teşkilatında yer alan İç Ticaret Genel Müdürlüğü’ne başvuru yapmaları zorunludur:

  • kredi sözleşmeleri ve proje finansman sözleşmeleri kapsamında ifa yükümlülüklerini tevsik edici belge,

  • genel kurul yapılmasına ilişkin yönetim organı kararının noter onaylı örneği, ve

  • şirketin hesap dönemine ilişkin finansal durum tablosu ile kâr veya zarar tablosu*.

    1.2. Yasak Kapsamının Dışında Kalan Durumlar

a) Önceden Gerçekleştirilmiş Olan Dağıtımlar

TTK’nın Geçici 13. Maddesi’nin yürürlüğe girdiği 17.04.2020 tarihinden önce kar dağıtımı kararı almış ve kararın gereğini fiilen uygulamış sermaye şirketleri kar dağıtım yasağından etkilenmemektedir ve kapsam dışıdır.

Öte yandan, 17.04.2020 tarihinden önce kar dağıtımı kararı almış olmalarına rağmen henüz pay sahiplerine fiili anlamda, hiç kâr payı ödemesi yapmamış veya kısmi ödeme yapmış olan ve kar dağıtım kararında;

  1. 2019 yılı net dönem kârının, yüzde yirmi beşini (%25) aşan oranda kâr payı ödenmesine,

  2. 2019 yılı hesap döneminde zarar edilmiş olmasına karşın serbest yedek akçelerden dağıtım yapılmasına,

karar vermiş olan sermaye şirketleri ise kapsam dahilindedir ve henüz fiilen ödemedikleri aşkın tutarlara ilişkin tüm bu ödemeleri 30.09.2020 tarihine kadar erteleyecektir.

Ayrıca, dağıtılması kararlaştırılan ancak fiili dağıtımı ertelenen bu tutarlara, erteleme süresi sonuna kadar hiç faiz işletilmeyecektir.

    1. b) Kamu Tüzel Kişileri ve Kamu Kontrolündeki Şirket ve Fonlar

Devlet, il özel idaresi, belediye, köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin ve sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait fonların, doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip olduğu şirketler kar dağıtım yasağından etkilenmemektedir ve kapsam dışıdır.

Sonuç:

Kural olarak tüm sermaye şirketleri 30.09.2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem kârının, yalnızca yüzde yirmi beşine (%25) kadarının nakden dağıtımına karar verebilecek, geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçeler ise dağıtıma konu edilemeyecektir.

Yukarıdaki istisnalara tabi olan sermaye şirketleri ise belirlenen şartları sağlamak ve gerekli belgeleri T.C. Ticaret Bakanlığı teşkilatında yer alan İç Ticaret Genel Müdürlüğü’ne sunarak onay almak kaydıyla, 30.09.2020 tarihinden önce de kar dağıtım sınırlamasını aşan oranda, kar dağıtım kararı alabilecektir.

Yukarıdaki metin bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliğinde değildir.

 

 


*Kâr payının hesaplanmasında; finansal tablolarını Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından belirlenen standartlara uygun hazırlamak zorunda sermaye şirketleri tarafından TTK’nın 88 inci maddesine göre hazırlanan finansal tablolar, bunlar dışında kalan sermaye şirketleri için ise 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre hazırlanan finansal tablolar esas alınacaktır.