Kira Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, Konut Haczinde Mahkeme Kararı Zorunlu Hale Geldi.
01.09.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, kira uyuşmazlıkları, taşınır ve taşınmazların paylaştırılması ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar ile Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan uyuşmazlıklarda arabulucuya başvurma, dava şartı haline geldi.
05.04.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, konutta haciz yapılabilmesi için icra müdürlüğünce alınan haciz kararının hakim onayı ile yerine getirebileceği düzenlendi.
Yazar: Av. Diren Toprak, Av. Fatih Mert Çelik
Tarih: 06.04.2023
1. Kira Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Zorunluluğu
5 Nisan 2023 Tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan, 7445 İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un (“Torba Kanun”) 37. maddesi ile, bazı uyuşmazlıklarda arabuluculuk dava şartı haline geldi.
Buna göre, kiralanan taşınmazların, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’na göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler hariç olmak üzere, kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda arabulucuya başvurmak, 01.09.2023 tarihi itibariyle zorunlu olacak.
Dolayısıyla; kira bedelinin tespiti, tahliye, kiracılık sıfatının tespiti, kira bedelinin uyarlanması, kira sözleşmesinin feshi vb. kira uyuşmazlığına ilişkin davalarda arabuluculuğa başvurmadan dava açılamayacak.
Ancak, kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle açılan tahliye talepli ilamsız icra takibi sonrası tahliye davasında arabuluculuğa başvurmak zorunlu değil.
2. Taşınır ve Taşınmazların Paylaştırılması ile Ortaklığın Giderilmesine İlişkin Uyuşmazlıklar ve Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan Kaynaklanan Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Zorunluluğu
Kira uyuşmazlıklarının yanında, taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar ile Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan uyuşmazlıklarda da, 01.09.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere arabuluculuk dava şartı haline geldi.
3. Konutta Haciz Yapılabilmesi İçin Hakim Kararı Gerekecek.
Torba Kanun ile birlikte, İcra ve İflas Kanunu’na eklenen madde 79/a’da konutta haciz hususu düzenlendi. Buna göre konutlarda yapılacak hacizler bakımından; icra müdürünün verdiği haciz kararı, hakim onayından geçtikten sonra yerine getirilebilecek. Haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunun anlaşılması üzerine haciz kararı derhal İcra Mahkemesi’nin onayına sunulacak.
Mahkeme, dosyanın tevdi edildiği tarihten itibaren en geç üç gün içinde dosya üzerinden yapacağı inceleme sonunda haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunun anlaşılması halinde kararın onaylanmasına kesin olarak karar verecek. Haciz yapılması talep edilen yerin konut olmadığının anlaşılması halinde ise mahkeme, konutta haciz yapılmasına dair kararı kesin olarak kaldıracak. Bu kararın İcra Dairesi’ne bildirilmesi üzerine icra müdürü, mevcut haciz talebi hakkında yeniden karar verecektir.
Konut olmadığı kabul edilen bir yerle ilgili verilen haciz kararı üzerine yapılan haciz işlemi sırasında, bu yerin konut olduğu anlaşılır ve borçlu da haczin yapılmasına rıza göstermez ise haciz işlemine son verilecektir.
Bu düzenleme, ihtiyati haciz işlemleri hakkında uygulanmayacak olup Torba Kanun’un yürürlüğe girdiği 05.04.2023 tarihi itibariyle uygulanacaktır.
SONUÇ:
01.09.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, arabuluculuk dava şartı bulunan uyuşmazlık türlerine aşağıdaki uyuşmazlıklar da eklenmiş olup bu kapsamdaki uyuşmazlıklardan, arabuluculuk yolu tüketilmeden dava yoluna gidilenler hakkında dava şartı yokluğundan ret kararı verilecektir:
Kiralanan taşınmazların 2004 sayılı Kanuna göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler hariç olmak üzere, kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar,
Taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar,
Kat Mülkiyeti Kanunundan kaynaklanan uyuşmazlıklar,
Komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklar.
05.04.2024 tarihi itibariyle, konutta haciz yapılabilmesi için icra müdürlüğünce alınan haciz kararı, hakim onayı sonrasında yerine getirilebilecektir.
Yukarıdaki metin bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliğinde değildir.