İşveren Çalışana Verdiği Bilgisayar, Cep Telefonu, E-Posta Gibi Her Türlü Bilişim Kaynağını Kontrol Edebilir
İşverenlerin çalışanlara iş için verdiği bilgisayar, taşınabilir bellek (flashdisk/USB bellek), şirket uzantılı e-postaları çalışana haber vermeksizin denetleyip denetleyemeyeceği tartışma konusuydu. Anayasa Mahkemesi, yeni tarihli bir kararında işverenlerin belirli şartları sağlamak suretiyle bunları denetleyebileceğine karar verdi.
Yazar: Av. Haşmet Ozan Güner
Tarih: 01.06.2016
İşçi-İşveren Arasındaki Menfaat Dengesi
Anayasa Mahkemesinin önüne gelen olayda, şirket çalışanının e-postaları incelenmiş ve bu inceleme aynı şirkette çalışan başka bir kişiyle arasındaki gönül ilişkisini ortaya çıkarmıştı. Bu durumun işyeri kurallarına aykırılık oluşturduğundan bahisle iş akitleri feshedilmişti. Bunun üzerine çalışanlar şirkete dava açarak e-postalarının incelenmesinin haberleşme gizliliği ve özel hayata saygı haklarına aykırı olduğunu öne sürdüler. İlk derece mahkemesinin davayı reddetmesi üzerine temyiz incelemesine giden konuda Yargıtay ilk derece mahkemesinin kararını onadı. Bu sürecin sonucunda sözleşmesi feshedilen çalışanlar Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundular.
Anayasa Mahkemesi değerlendirmesinde öncelikle AİHM içtihatlarından örnekler vererek özel hayatın çalışılan saatleri de kapsadığını vurguladı. İş ilişkisinin doğası gereği tarafları çeşitli sorumluluklar ve sınırlamalara tabi hale getirdiği, bu sınırlamaların özellikle mesai saatleri içinde daha da yoğunlaşabileceği, şirketin ticari gereklilikleri, disiplinli çalışma ortamı ile çalışanların hakları arasında doğan menfaat çatışmalarında adil bir dengenin bulunması gerekliliği vurgulandı.
Önceden Etkin Bir Şekilde Çalışanlara Açıklanarak Bilişim Kaynakları Denetlenebilir
Başvuru konusu olayda iş sözleşmesinde işyeri kurallarının sözleşmenin devamı ve ayrılmaz parçası olduğuna dair hükme dikkat çekildi. Yine şirketin çalışanlarına imzalattığı Bilgi Güvenliği Taahhütnamesinin iş için tahsis edilen her türlü bilişim kaynağının haber verilmeksizin incelenebileceği ve raporlanabileceği ibarelerini içerdiği açıklandı. AYM işyeri kurallarının önceden açık bir şekilde çalışanlara bildirilmesi ve mevzuat tarafından tanınan hakları ihlal etmemesi şartıyla sınırlamaların getirilebileceği kanaatini belirtti. Başvuru konusu olayda İş Sözleşmesi ve Bilgi Güvenliği Taahhütnamesinin ve çalışanlar arasında samimi ilişkilerin şirketin profesyonelliğine aykırı olacağına dair iş yeri kurallarının her sayfasının çalışanlarca tek tek imzalanmış olması bu fonksiyonun yerine getirildiğine dair kanıt olarak kabul edildi.
İş Uzantılı E-Postaların ve İşyeri Bilgisayarlarının Denetimi Hak İhlaline Yol Açmıyor
Tüm bu değerlendirmeler sonucunda Anayasa Mahkemesi, başvuru konusu olayda iş uzantılı e-postaların denetlenmesini ve bu e-postalar ile ortaya çıkan işyeri kuralları ihlalinin hukuka aykırı delil olarak nitelenemeyeceğini, iş sözleşmesinin feshinde temel alınabileceğini kabul etmiş oldu.
İlgili Anayasa Mahkemesi kararına ulaşmak için buraya tıklayınız.
SONUÇ: İşverenler ve işçiler aşağıdaki konularda dikkatli olmalılar:
• İşverenler, çalışanlara verdikleri bilgisayar, taşınabilir bellek ve telefonlar ile çalışanların iş e-postalarını denetleyebilmek için iş sözleşmelerini ve şirket kurallarını bunu mümkün kılacak şekilde hazırlamalı.
• İşçiler işverenden aldıkları bilgisayar, taşınabilir bellek ve telefonlar ile iş e-postalarını kullanırken dikkatli olmalı, kendilerini zor durumda bırakacak kullanımlardan kaçınmalı.
Yukarıdaki metin bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliğinde değildir.
